เรื่องชวนคิดหลังบอลโลก บอลไทย ..พนัน..คนเสื้อแดง

มหกรรมความสุขแห่งมนุษยชาติที่เวียนมาคราวละ 1 เดือน ทุก ๆ 4 ปีจบสิ้นลง เปิดโอกาสให้เรื่องสำคัญซีเรียสอื่น ๆ ได้ยึดพื้นที่คืนไป แม้ว่าฟุตบอลโลกที่คนไทยได้ให้ความสนใจหลังเหตุร้ายยิงกบาลเผาเมืองจบลงหมาด ๆ นั้นจะออกกร่อย ๆ เนื่องจากคนทั้งประเทศยังไม่หายช็อค แต่ก็ยังมีเรื่องชวนคิดต่อได้ เช่น เรื่องของฟุตบอลไทย(อยากไป)บอลโลก การพนันบอลที่ควบคู่กับอาญาเถื่อน หรือสถานการณ์หลังคนเลิกสนใจฟุตบอลแล้ว เป็นต้น


ประเด็นแรกนั้นเป็นประเด็นตรงเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างฟุตบอลโลกกับคนไทยเลยทีเดียว ทุกครั้งที่คนไทยได้ดูคนชาติอื่นไล่เตะลูกหนังท่ามกลางสายตาคนนับร้อยล้านผ่านทางทีวี คนไทยจะอดคิดไม่ได้ว่าเมื่อไรจะถึงทีประเทศที่มีประชากรกว่า 60 ล้านประเทศนี้บ้าง ทีสโลวีเนีย ชาติที่มีประชากรแค่ 2 ล้านหรือชาติยากจนอีกหลายชาติในกาฬทวีปเขายังผ่านรอบคัดเลือกไปแข่งได้ ทีมชาติไทยก็น่าจะมีดีเพียงพอไม่น้อยหน้าญี่ปุ่นหรือเกาหลีใต้บ้าง ยิ่งเกาหลีเหนือ ที่อันดับโลกใน FIFA Ranking ใกล้เคียงกับไทยโชว์เพลงเตะได้แค่ที่เห็น ไทยก็น่าจะผ่านเข้าสู่บอลโลกรอบสุดท้ายปี 2557 ที่บราซิลได้เหมือนกัน


สมาคมฟุตบอลไทยก็คิดเช่นนี้และกำลังเร่งทำความฝันให้เป็นจริง ปัจจัยบวกคือแรงหนุนเชียร์บอลลีกของไทยจากผู้ชมมหาศาลนั้นเป็นปรากฏการณ์ที่ในอดีตไม่เคยมี คนไทยบ้าบอลนอกมานานแล้ว คลั่งหนักเป็นอันดับต้น ๆ ของโลกเสียด้วย แต่ในอดีตมีไม่กี่คนที่ตามไปดูทีมท้องถิ่นเตะบอลถ้วยหรือทัวร์นาเมนท์ต่าง ๆ แต่วันนี้ทุกอย่างเปลี่ยนไปเข้าสู่ระบบสากล แฟนบอลท้องถิ่นที่ติดตามทีมรักของตนอย่างเป็นรูปธรรมด้วยการซื้อสินค้าที่ระลึก เดินทางซื้อตั๋วตามไปชมทั้งนัดเหย้านัดเยือน มีอารมณ์ร่วมหายใจเข้าออกกับเรื่องราวดารานักบอลนั้นมีมาก ส่งบอลให้สโมสรต่าง ๆ อยู่ได้อย่างแข็งแกร่ง สนับสนุนระบบบอลลีกที่ดึงดูดการสนใจตลอดปีและการจัดหาพัฒนาฝีเท้านักเตะให้เข้าข่ายสากลยิ่งขึ้นเรื่อย ๆ มองเพียงด้านนี้อนาคตบอลไทยก็เหมือนกับบอลญี่ปุ่นพึ่งพิงความสำเร็จของเจลีก


อย่างไรก็ตาม ปัจจัยลบที่เป็นอุปสรรคขัดขวางก็คือช่วงนี้เป็นช่วงตกต่ำของทีมชาติไทย เอาแค่ตกรอบแรกบอลซีเกมส์และไม่ได้เข้ารอบสุดท้ายเอเชียนเกมส์ ก็เป็นสิ่งที่แฟนบอลรับไม่ได้แล้ว ความตกต่ำดังกล่าวนั้นอาจกล่าวได้ว่ามาจากปัญหาเดิม ๆ เช่นเรื่องของโค้ช การบริหารงานของผู้เกี่ยวข้อง วัฏจักรวงจรฟุตบอลที่ไทยถึงคราวแย่พอดี สภาพเศรษฐกิจสังคมที่มากระทบ หรือแม้กระทั่งชาติอื่นมีพัฒนาการเหนือกว่าเรา ซึ่งถ้าเป็นเช่นนี้ทีมชาติไทยคงฟื้นตัวได้ในอีกไม่นานและเมื่อสมทบกับปัจจัยบวก ไทยก็จะดีขึ้นจนไล่ตามชาติชั้นนำในเอเชียตะวันออกหรือตะวันออกกลางได้ แต่อย่าลืมว่าความสำเร็จของบอลลีกก็อาจนำมาซึ่งข้อจำกัดของทีมชาติได้ เช่น นักเตะถูกบีบให้เห็นความสำคัญของสโมสรก่อนทีมชาติ หรือนักเตะอิมพอร์ตในระดับสโมสรกลายเป็นสาเหตุให้บางตำแหน่งในทีมชาติขาดแคลนนักเตะไทยที่มีความสามารถ เป็นต้น


แต่เรื่องที่น่าห่วงใยจริง ๆ สำหรับหลังบอลโลกก็คือ การพนันบอลกับอาญาเถื่อนที่ตามทวงหนี้ที่เบี้ยวพนันกัน ทุกวันนี้การพนันบอลได้แทรกซึมไปยังหมู่เยาวชนโดยความช่วยเหลือของเทคโนโลยีอินเตอร์เน็ต หากท่านผู้อ่านเห็นเด็กหนุ่มนั่งเล่นโน้ตบุ๊คอยู่คนเดียวโดยหน้าจอนั้นเป็นเรื่องกลไกยุ่งไปหมด ก็อาจนึกไม่ถึงว่าเขากำลังเล่นพนันบอลทางอินเตอร์เน็ตผ่านโค้ดของเว็บไซต์สากลที่ไม่รู้จะบล็อกยังไง เขาสามารถเล่นพนันบอลทุกทวีปของโลก (หรืออาจรวมทั้งกีฬาประเภทอื่น)โดยรับรู้ผลและแต้มต่อแบบ real time สามารถส่งโพยหรือเฉลี่ยความเสี่ยง กินค่าน้ำ ทางเน็ทอย่างที่คนภายนอกไม่เข้าใจ โลกของการพนันออนไลน์นั้นกำลังเข้ามาเปลี่ยนชีวิตของเยาวชนผู้ติดกับอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน ขณะที่การจับโต๊ะพนันพร้อมโพยกระดาษกับเงินสดนั้นเป็นแค่ tip of iceberg


ท่ามกลางความรวดเร็วและปริมาณการแทงบอลที่พัฒนากันอย่างปีศาจ การใช้กำลังเข้าคุกคามทวงหนี้ถึงเลือดถึงชีวิตนั้นคือยมทูตโลกันต์ที่ทางรัฐยังเอาชนะไม่ได้ และคงต้องไล่ตามการปิดบัญชีด้วยปากกระบอกปืนแบบนี้ไปอีกนาน ถ้าไม่สามารถหาระบบทำให้พวกเจ้าพ่อพ้นจากขุมนรกใต้ดิน ช่วงปลายบอลโลกอย่างเวลานี้เป็นห้วงเวลาที่คนแทงหนักขึ้นตามความสนุกของบรรยากาศ ความดังของคู่แข่งขัน และการอยากได้เงินคืนหลังจากเสียไปมากแล้ว กว่าจะพบตัวเองว่าเป็นหนี้ล้นพ้นจนจ่ายไม่ไหวบอลโลกก็จบพอดี พวกที่ไม่ใช่นักพนันมืออาชีพอาจอยู่ไม่ถึงบอลลีกยุโรปที่จะเริ่มแข่งในเดือนหน้า แก๊งค์ทวงหนี้จะออกฆ่าตามใบสั่ง ที่ต้องแรงกับนักพนันบางรายก็เพราะเป็นการเชือดไก่ให้ลิงหนี้สูงดู


รัฐกำลังมีเรื่องอื่นวิตกมากกว่าปัญหาคนเล่นพนันฆ่ากันเอง เทศกาลบอลโลกซึ่งถือว่าเป็นห้วงเวลาหย่าศึกอย่างไม่เป็นทางการกำลังจบลง พร้อมกับลมหายใจของ พ.ร.ก.ฉุกเฉิน ที่กำลังจะขาดห้วงเพราะทนแรงเสียดสีจากภาคเศรษฐกิจไม่ไหว ฝ่ายความมั่นคงคาดการณ์ว่าฝ่ายใต้ดินเสื้อแดงบางพวกคงตอบโต้ด้วยกำลังกับเป้าหมายเปิดทั้งเป้าหมายสาธารณะและเป้าหมายบุคคลเสื้อเหลือง การตอบโต้เช่นนี้อาจสร้างความหวาดผวาให้กับสังคมโดยรวม จึงต้องดำเนินการ”กระชับ” เสื้อแดงให้หนักหน่วงขึ้นด้วยวิธีการต่าง ๆ สถานการณ์จริงจะเป็นเช่นไรนั้นยังบอกไม่ได้ ฝ่ายเสื้อแดงอาจจะมีขีดความสามารถหรือใช้ขีดความสามารถนั้นจริงอย่างที่ฝ่ายรัฐคาดการณ์ หรือพวกเขาเป็นเพียงผู้ถูกใส่ร้าย แต่ที่แน่ ๆ คือ พวกเขากำลังจะได้โอกาสเคลื่อนไหวมากขึ้น เนื่องจากความสนใจของมหาชนกลับมาสู่ประเด็นทางการเมืองอีกครั้ง ความขัดแย้งระหว่างการรุกหนักของรัฐกับการฟื้นตัวของเสื้อแดงท่ามกลางความอาฆาต จะนำไปสู่ความไร้เสถียรภาพของทุกพลังอำนาจของชาติอย่างเห็นได้ชัด เหมือนที่เคยเห็นกันมาก่อนช่วงบอลโลก


ความบันเทิงจากฟุตบอลโลกกำลังบลง ผู้คนกลับสู่โลกของความเป็นจริงที่ยังหาทางออกของวิกฤตการเมืองที่ส่งผลต่อด้านอื่นของสังคมไม่ได้ แต่อย่างน้อยพวกเขาก็ตระหนักว่าถ้าโอกาสอำนวยหรือตนเองหันไปสนใจกับเรื่องอื่นที่ตนไม่เกี่ยวข้องโดยตรง พวกเขาก็จะมีความสุขสัมพัทธ์ได้ ส่วนการแก้ไขปัญหาในภาพรวมนั้นอยู่นอกเหนือวิสัยและขีดความสามารถของคนที่ไม่เกี่ยวข้องโดยตรงอย่างพวกเขา



ทัศนะวิจารณ์ 30 มิ.ย.