ทหารรับใช้บ้านผู้ใหญ่

การเสียชีวิตของพลทหารทำงานบ้านแม่ทัพภาคที่ 1 ในห้วงสงกรานต์อาจนำไปสู่การตั้งคำถามถึงระบบการเกณฑ์แรงงานฟรีเอาไปใช้ประโยชน์ส่วนตนของอภิสิทธิชน แต่เมื่อมองลึกลงไปถึงสภาพความเป็นจริงของสังคมที่ไม่เท่าเทียมกัน ระบบนี้มีประโยชน์ต่อทั้งผู้ใหญ่ผู้น้อย ผู้ที่เกี่ยวข้องพอใจ เพียงแต่ว่าการจัดการในระบบต้องไม่ใช่เรื่องที่กดขี่กันจนน่ารังเกียจ

คนที่คิดถึงหลักความเท่าเทียมกันอาจจะไม่ชอบใจเมื่อได้ยินเรื่องพลทหารรับใช้ หรือผู้ใหญ่ที่มิใช่ทหารอาจจะขุ่นใจว่าตนเองทำไมไม่มีสิทธิเช่นนั้นบ้าง แต่ระบบทหารที่คำว่า ”นาย” มีความหมายเหมือนเจ้าชีวิตนั้นยังคงมีอยู่คู่สังคมไทยเสมอ สังคมทหารหลายๆ ประเทศแม้แต่ของต่างชาติที่เจริญแล้ว ทหารประจำบ้านพักผู้บังคับบัญชาก็มี ทำหน้าที่กันหลากหลาย บางคนแค่ขับรถให้ บางคนเลี้ยงหมา บางคนทำสวน บางคนทำงานบ้าน บางคนก็เหมาหมด

ผู้ใหญ่ฝ่ายทหารของไทยนั้นมีความจำเป็นที่ต้องใช้ทหารเหล่านี้พอสมควร ตั้งแต่นายร้อยจบใหม่ประจำหมวดก็มีทหารรับใช้ตามบ้านพักแล้ว การมีพลทหารประจำบ้าน ทำให้ผู้ใหญ่ไม่ต้องพะวงเรื่องจิปาถะที่ไม่เกี่ยวกับการยุทธ เอาเวลาและความคิดไปทุ่มเทให้แก่งานอย่างเต็มที่ โดยพลทหารผู้เสียสละดูแลเรื่องที่ดูเหมือนเล็กน้อย แต่สำคัญไม่เบาเหล่านี้ให้ เมื่อผู้หมวดเติบโตใหญ่ขึ้นไป ความจำเป็นที่ต้องมีคนที่ไว้ใจดูแลบ้านและครอบครัวนั้นมีมากขึ้น เมื่อเกษียณแล้วบารมีที่มีอยู่ก็พลอยทำให้รุ่นน้องที่คุมกำลังในกองทัพส่งพลทหารมาช่วยดูแล


พลทหารบ้านผู้ใหญ่เองก็ล้วนแต่เป็นผู้สมัครใจทำหน้าที่นี้ เพราะได้ประโยชน์จากการเป็นทหารรับใช้เช่นกัน ในชั้นต้นพวกเขาอาจไม่อยากถูกเกณฑ์เป็นทหาร เมื่อมาอยู่ในกองพันเจอสภาพการฝึก การเข้าเวรยามและการออกรบ พวกเขาอาจจะรู้สึกว่าตนเองไม่เหมาะกับเรื่องเหล่านี้ จึงสมัครใจทำงานที่เบากว่า เครียดและเสี่ยงน้อยกว่า ได้เบี้ยเลี้ยงครบเมื่อลากลับบ้าน นับเป็นการสมประโยชน์กันระหว่างผู้ใช้และผู้รับใช้แรงงานในสังคมอุปถัมภ์นี้


เมื่อพลทหารถูกส่งตัวมาอยู่ในบ้านของทหารผู้ใหญ่ทั้งที่อยู่ในและนอกราชการ พวกเขาอาจจะอยู่ในฐานะกึ่งคนใช้ แต่พวกเขาก็มีอิสระพอสมควร ขึ้นอยู่กับนายว่าใจดีเพียงไร จริงอยู่พวกเขาอาจต้องรับใช้ครอบครัวของนายด้วย แต่สังคมยุคนี้ไม่ใช่สังคมละครทีวี หากมีการกดขี่เอาเปรียบเกินไป พลทหารพร้อมที่จะขอกลับกองพันได้เสมอ เช่นเดียวกับฝ่ายนายก็อาจเปลี่ยนตัวพลทหาร หากไม่ถูกใจ นายต้องเอื้ออาทรกับลูกน้องให้มาก หากพลทหารเสียชีวิตในบ้าน อย่างน้อยต้องเป็นเจ้าภาพงานศพ ให้เงินช่วยเหลือและแสดงความเสียใจต่อพ่อแม่เขาด้วย

คมชัดลึก 4 พ.ค.52