ใกล้เข้าสู่บทใหม่ การเมืองญี่ปุ่น

บทความนี้ขอต้อนรับ การชนะเลือกตั้งของพรรคประชาธิปัตย์ญี่ปุ่น (ที่เป็นพรรคของคนนิยมประชาธิปไตยของจริง) ที่ชนะการเลือกตั้งเมื่อ 30 ส.ค.52 แล้วทำให้นายยูกิโอะ ฮาโตยามา จะเป็นนายกรัฐมนตรี บทความนี้ผมเขียนลงคอลัมน์โลกสาระจิปาถะ เมื่อ 24 ก.ค.52 โดยเป็นคอลัมน์แรกที่ได้เกียรติจากคมชัดลึกให้เขียนแทนคุณกวี จงกิจถาวร

ใกล้เข้าสู่บทใหม่การเมืองญี่ปุ่น

ถึงแม้ว่าการบริหารประเทศจะไม่ได้เรื่องมาโดยตลอด นายทาโร อาโสะ ก็ยังน่ายกย่องในตอนท้ายที่กล้ายุบสภา ให้มีการเลือกตั้งใหม่ในญี่ปุ่น 30 ส.ค.นี้เสียที โดยไม่เปิดทางให้หัวหน้าก๊วนแก๊งค์ในพรรคเสรีประชาธิปไตย หรือแอลดีพี พรรครัฐบาลที่กำลังเสื่อมศรัทธาในหมู่ประชาชนอย่างหนัก ได้มีโอกาสเปลี่ยนหน้ากันเข้ามาเป็นนายกรัฐมนตรีกันอีก เพราะถึงได้เป็นนายกก็แก้ปัญหาบ้านเมืองไม่ได้ เพราะประชาชนไม่เอาด้วย ดังนั้นเมื่อยุบสภาแล้วก็เชื่อขนมกินได้เลยว่า นายกคนต่อไปน่าจะชื่อ ยูกิโอะ ฮาโตยาม่า จากพรรคประชาธิปัตย์ญี่ปุ่น หรือ ดีพีเจ


ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่ใช้นายกเปลืองมาก เพราะนับถึงวันนี้ก็มี 59 คนเข้าไปแล้ว แค่หลังเลือกตั้งล่าสุดปี 48 ก็มีถึง 4 คน กระนั้นก็ตาม นับตั้งแต่หลังสงครามโลกเป็นต้นมา จะดีจะชั่ว พรรคแอลดีพี ก็ครองอำนาจมาโดยตลอด เว้นแต่ช่วงสั้นในปี 2536-39 เท่านั้น ที่เป็นเช่นนี้เพราะคนญี่ปุ่นออกแนวอนุรักษ์นิยมทางการเมือง สังเกตจากการไม่เคยแก้รัฐธรรมนูญเลยตลอด 62 ปี อีกทั้งฝ่ายแอลดีพี เองก็เล่นการเมืองเก่งมาก แม้แต่ในช่วง 15 ปีหลังมานี้ที่ขีดความสามารถของประเทศลดต่ำลงอย่างหนัก ก็ยังผลัดหน้ากันเข้ามาบริหารประเทศได้ แม้ว่าจะต้องเป็นรัฐบาลผสมบ้างก็ตาม แต่วันนี้ยากที่พรรคแอลดีพี จะฝืนขะตากรรม เพราะผลงานของนายกระยะหลังทุกคน ยกเว้นนายจุนอิฉิโร โคอิซูมิ ไม่เอาไหนเลยจริง ๆ ทำให้พรรคฝ่ายค้าน โดยเฉพาะพรรคดีพีเจ ครองอำนาจในสภาสูงมาตั้งแต่ปี 2550 ทั้งล่าสุดในการเลือกตั้งท้องถิ่นปีนี้ก็เอาชนะพรรครัฐบาลอย่างถล่มทลาย จนกลายเป็นชนวนสำคัญที่นายอาโสะ ต้องลาออกในที่สุด


การที่ฝ่ายค้านครองอำนาจในสภาสูง ทำให้ฝ่ายรัฐบาลบริหารประเทศแบบเป็ดง่อย กฎหมายหลายฉบับต้องเสียเวลาในการผ่านร่าง รวมทั้งกฎหมายสำคัญอย่างเช่น การร่วมมือกับสหรัฐ ฯ ในสงครามอัฟกานิสถานหรือกฎหมายเกี่ยวกับการเงิน ขั้นตอนที่ถูกกีดขวางทำให้การบริหารประเทศไม่เป็นผล คะแนนนิยมของพรรครัฐบาลจึงต่ำลง ตอนนี้โพลล์ชี้ว่าฝ่ายแอลดีพีมีคะแนนตามดีพีเจ ถึง 12 เปอร์เซ็นต์ หลังเลือกตั้งใหม่ พรรคดีพีเจ น่าจะครองควบทั้งสภาสูงสภาต่ำ การบริหารประเทศคงจะราบรื่นขึ้น


นโยบายของรัฐบาลใหม่คงทำให้การเมืองญี่ปุ่นเปลี่ยนโฉมหน้ากันไปพอสมควร ซึ่งเราคงจะได้มีโอกาสวิเคราะห์กันต่อว่า ญี่ปุ่นจะถอยห่างจากสหรัฐ ฯ ได้แค่ไหน เพื่อนบ้านจะแฮปปี้ขึ้นหรือไม่ และญี่ปุ่นจะหลุดพ้นขอบเหวทางเศรษฐกิจได้ไหม หวังว่าฮาโตยาม่า จะมีความทนทะเลพอควร ไม่ล่มภายในเวลาไม่ถึงปีอย่างที่โมริฮิโร โฮโซกาว่า นายกนอกแอลดีพีคนแรกเคยเจอมา